Άκουσα τυχαία, ή ίσως όχι τυχαία εν τέλει, το El3ven της Φένιας Χρήστου. Το ομώνυμο ηχογράφημα του πρώτου της album που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τον Μετρονόμο και τον σημαντικό του δημιουργό Θανάση Συλιβό.
Λίγες ημέρες αργότερα άκουσα ολοκληρωμένο το El3ven.
Με καθήλωσε από την πρώτη στιγμή, καθώς άρχισαν να ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια μου οι εικόνες ενός παράδοξα γοητευτικού μουσικού σύμπαντος.
Η Φένια Χρήστου έχοντας σκοπό να δημιουργήσει ένα μουσικό έργο, κατασκεύασε από την αρχή έναν καινούργιο άφθαρτο κόσμο.
Κόσμο δομημένο με εύπλαστα καθημερινά υλικά και κάποια λιτά αλεξανδρινά λόγια, συνδυασμένα όμως μοναδικά με τέτοιο τρόπο ώστε να δομούν έναν εντυπωσιακό και πολύπλοκο οργανισμό, που ανασαίνει και πάλλεται από τη ζωή που του έχει εμφυσήσει η δημιουργός του.
Το El3ven αποτελείται από 13 ηχογραφήματα, πλανήτες, που τους κρατά σε αρμονική τροχιά, αιχμαλωτισμένους η βαρύτητα ενός εμπνευσμένου αυτόφωτου άστρου.
Όλοι είναι τμήματα μιας αδιάσπαστης ενότητας και όμως έχουν την ιδιότητα να λειτουργούν και σαν αυτόνομοι μουσικοί βιότοποι. Άλλοι παραδείσιοι και εύφοροι, άλλοι άγριοι και επικίνδυνοι, κρησφύγετα αρχέγονων φόβων και ενστίκτων.
Η Φένια Χρήστου περιηγείται δυσπρόσιτα ανθρώπινα τοπία με την περιέργεια ενός πιονέρου εξερευνητή και τα αποκαλύπτει στον ακροατή της φωτισμένα με την ιδιαίτερη, μοναδική της ματιά.
Φυσικοί ήχοι, έγχορδα, πνευστά και νυκτά, λόγια του Καβάφη, απόκοσμοι λαρυγγισμοί που παραπέμπουν στη γλώσσα των Σειρήνων.
Το ανθρώπινο σώμα γίνεται ηχείο και η φωνή το προπατορικό φυσικό όργανο.
Η φωνή γίνεται προφητική, προσεύχεται, εξορκίζει το κακό προκαλώντας το και αναμετριέται με μια πραγματικότητα που καλείται η ανθρωπότητα να αλλάξει με την ανατρεπτική του πνεύματος Δύναμη.
Το album El3ven, o φαντασιακός κόσμος της Φένιας Χρήστου είναι φιλόξενος και οικείος γι’ αυτόν που είναι πρόθυμος να τον αφουγκραστεί και να τον συνδημιουργήσει προσθέτοντας τις δικές του προσωπικές οπτασίες που γεννάει ο ήχος και μια ταρκοφσκική εμμονή με το υγρό στοιχείο.
Είναι ένας κόσμος που ενώ φαίνεται συμπαγής υπόκειται σε μια διαρκή αλλαγή ανάλογα με τη γωνία και τη συναισθηματική στιγμή που ο ακροατής θα τον φωτίσει.
Αναγνωρίζω κάποια από τα ίχνη επιρροών που την οδήγησαν σε αυτό το μουσικό ξέφωτο.
Το μονοπάτι όμως που ακολούθησε από εκεί και πέρα το δημιούργησε εντελώς μόνη. Συνθέτει με στιβαρότητα, γράφει εμπνευσμένους στίχους και ερμηνεύει με αισθαντική λεπτότητα και διονυσιακό πάθος.
Η Φένια Χρήστου είναι ήδη από τον πρώτο προσωπικό της δίσκο, μια ολοκληρωμένη καλλιτεχνική οντότητα και τολμώ να πω, η συνέχεια πιστεύω ότι θα το επιβεβαιώσει, η κορυφαία δημιουργός της γενιάς της.
Η γνωριμία μας, με αφορμή τη συνέντευξη που ακολουθεί, όχι μόνο δεν «θάμπωσε» την αίσθηση από το άκουσμα του El3ven αλλά επιβεβαίωσε την εντύπωσή μου ότι πίσω του δεν μπορεί παρά να κρύβεται ένας σπάνιος και ευφυής άνθρωπος.
Με ισχυρή άποψη και θαρραλέα ευαισθησία.
Πες μου κάποια πράγματα για σένα, που γεννήθηκες που μεγάλωσες ποια ήταν τα πρώτα σου ακούσματα.
Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη στη δυτική Θεσσαλονίκη, είναι η καταγωγή του πατέρα μου από κει. Ξεκίνησα στην προεφηβική μου ηλικία την επαφή μου με τη μουσική, με το πιάνο. Αργότερα είχα ενταχθεί σε μια παιδική χορωδία, δημοτική.
Ήμουν ένα παιδάκι με εκφραστική δεξιότητα, έγραφα διάφορα ποιήματα, τραγουδούσα θυμάμαι από μικρή μόνη μου. Αμέσως με το που άρχισα να σκαλίζω το πιάνο, άρχισα να γράφω τις πρώτες μελωδίες μου. Ταυτόχρονα με τις σπουδές άρχισε και η δημιουργία. Άρχισα να γράφω αμέσως και μάλιστα θυμάμαι ότι πέρασα αρκετά χρόνια εκνευρισμού μέχρι να βελτιώσω την τεχνική μου, γιατί δεν μπορούσα αυτά που σκεφτόμουν να τα παίξω μια και ήμουν ακόμα μικρή και δεν είχα εξελιχθεί τεχνικά.
Αυτό είχε σαν συνέπεια την να μην έχω μια συνεπή σχέση με τη μελέτη, με την κατεύθυνση του ωδείου. Το είχα ανάγκη ανά περιόδους και βέβαια πλέον το κάνω πολύ συγκροτημένα και κατευθυνόμενα. Έχω ανάγκη να κατευθύνω κατά καιρούς εγώ τον τρόπο που θα μελετήσω. Προφανώς τα αρχικά χρόνια δεν ήξερα και τα έκανα λίγο σαλάτα, αλλά σιγά σιγά βρήκα τους ρυθμούς μου σε σχέση με τη σπουδή. Όλοι τα περνάμε αυτά τα μονοπάτια και την προσωπική θέση σε σχέση με τη μουσική.
Ισορροπώ εκεί γύρω στα 23-24 μέσα μου. Ήρθα μετά στην Αθήνα έκανα κάποιο διάστημα και σπούδασα ανώτερα θεωρητικά στο Ωδείο Αθηνών. Με βοήθησε πολύ η επαφή μου με τα ανώτερα θεωρητικά. Βέβαια ακόμα δεν έχω τελειοποιήσει κάποια πράγματα όπως θα ήθελα γιατί παίζει ρόλο και ο οικονομικός παράγοντας. Γιατί μετά από τα 25-26 μπήκα στη διαδικασία παραγωγής του cd.
Ήτανε και η χώρα λίγο μπερδεμένη, είναι και οι σπουδές νομίζω λίγο ακριβές. Θα έπρεπε παρεμπιπτόντως οι τιμές να είναι πιο φιλικές, ειδικά σε ανθρώπους οι οποίοι δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ως συνθέτες. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να υπάρχουμε.
Κι έτσι κάπως τελειώνει και αυτή η δεκαετία. Την εποχή των 25, 26 πριν από 5 χρόνια, είχα μαζέψει ένα μουσικό υλικό και άρχισα να εργάζομαι πάνω σε αυτό ενορχηστρωτικά, να δοκιμάζω διάφορα πράγματα και φτάσαμε σε αυτό το προσωπικό album.
Γράφεις και στίχους και μουσική.
Ναι αλλά δε δηλώνω στιχουργός, ούτε ποιητής ούτε τίποτε από όλα αυτά. Δεν ξέρω αν με ενδιαφέρει τελικά η ιδιότητα. Είμαι ένας άνθρωπος που με παρακινεί μια ιδέα, μια φαντασία, μια άποψη ίσως, κάτι που με απασχολεί. Όπως είναι το «Παράκλησις» στο cd.
Μια κοσμοθεωρία που με έναν τρόπο πρέπει να την αποτυπώσω πάνω στη σκηνή. Πρόσφατα σε μια συνέντευξη με ρώτησαν αν δηλώνω περισσότερο συνθέτης ή ερμηνευτής. Η πορεία μου δηλώνει ότι δεν έχω αποφασίσει να υπηρετήσω τον μουσικό μέχρι στιγμής. Κάποια στιγμή μπορεί να το κάνω. Να τελειώσω κάποιες σπουδές και να ασχοληθώ με την όπερα, δεν ξέρω, λέμε τώρα. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχω υπηρετήσει ένα σύστημα που ήδη υπάρχει λόγω προσωπικότητας.
Έχω ακολουθήσει την προσωπικότητά μου οπότε αυτό που σκέπτομαι εγώ είναι το σώμα μου τι μπορεί να κάνει, ακόμα και τα πόδια μου μπορεί να παράγουν ήχο όταν χτυπούν κάτω. Κάθε φορά στήνω ένα έργο με αυτό που μπορώ να έχω από τον εαυτό μου για να σου περάσω αυτή την ιδέα.
Οπότε με αυτή τη λογική λέω ότι δεν είμαι στιχουργός. Ο μόνος λόγος που γράφω είναι για να καταλάβεις τι εννοώ. Θεωρώ ότι η φύση μου είναι μουσική. Σκέφτομαι πρώτα και πολλές φορές ανεξάρτητα τη μουσική.
Πες μου δυο λόγια για τη βράβευση σου από τη Στέγη.
Αυτό ήταν ένα πολύ ευτυχές βήμα. Ένα ευτυχές γεγονός που συνέβη.
Εγώ τότε ήδη έγραφα, είχα ξεκινήσει ήδη να ψαχουλέυω και να φτιάχνω το El3ven. Είχα γράψει το «Μοίρα μου και πεπρωμένο» το οποίο δεν άρεσε πουθενά. Όπου κι αν το έβαζα δεν άρεσε. Μόνο σε ένα φίλο μου ηθοποιό άρεσε και το χόρευε. Είχα ακούσει τα μύρια όσα, «δεν έχει ρεφραίν», «που θα το πας;», «που θα το πας;»
Μαθαίνω για το διαγωνισμό, ήμουνα τότε σε σύγχυση σχετικά με το υλικό μου γιατί μόλις είχα τελειώσει την αντίστιξη από το ωδείο, άρχισα να δειγματίζω και έτρωγα πόρτες! Ήτανε περίεργη εποχή.
Έμενα τότε σε ένα σπίτι στο Μετς. Μαθαίνω για το διαγωνισμό τελευταία στιγμή και λέω τώρα τι να στείλεις δεν υπάρχει περίπτωση. Και στο τέλος λέω όχι θα στείλεις. Το ίδιο απόγευμα τελευταία ημέρα των συμμετοχών τα μαζεύω, τρέχω προλαβαίνω στο Σύνταγμα το ταχυδρομείο, τα στέλνω εκεί όπως να ‘ναι και δεν το πίστευα όταν βγήκε πρώτο!
Κάποια λεπτά στη σκηνή δεν τα θυμάμαι, δεν τα έχω καθαρά στο μυαλό μου. Ήταν από μηχανής Θεός με έσωσε! Με έσωσε αυτό το βραβείο και με έσωσε το χρηματικό έπαθλο ήταν μια ευτυχής συγκυρία, γιατί τότε δεν είχα καθόλου λεφτά και με βοήθησε πάρα πολύ για αρκετούς μήνες.
Απλώς είχαμε την ατυχία θυμάμαι τότε το ’15. Μόλις πήγα να στήσω κάτι με παραστάσεις έκατσε το δημοψήφισμα το καλοκαίρι και ακυρώθηκαν τα πάντα. Αλλά ήταν και μια έναρξη το βραβείο, μου έδωσε πολλά γιατί καλώς ή κακώς η μεγαλύτερη σπουδή είναι η εμπειρία. Ότι και να διαβάσεις μέσα σε ένα βιβλίο για την ενορχήστρωση αν δεν βρεθείς αντιμέτωπος με το μουσικό να σου πει πως παίζει το τσέλο πως παίζει μια βιόλα δεν μαθαίνεις.
Το «Σχέδιο» έκανε δουλειά από αυτή την άποψη. Ο κ. Παπαδημητρίου και η Ραλλού Βογιατζή και όλοι αυτοί οι άνθρωποι, γιατί μας έκαναν μια σειρά αναθέσεων μετά και μας φέρανε σε επαφή με μια ωραία σκηνή, ευρωπαΪκή και με μια ορχήστρα και μπήκαμε στη διαδικασία να γράψουμε και όλο αυτό μου έκανε πάρα πολύ καλό.
Το Εl3ven πως προκύπτει; Το δουλεύεις 4-5 χρόνια
Υπάρχουν κάποια θέματα ήδη από την περίοδο ‘11-’13. Για παράδειγμα «Το νανούρισμα του δαίμονα» είναι από τότε και μάλιστα το είχα γράψει για ένα θέατρο τότε και δεν το πείραξα. Το έχω γράψει σε ένα home στούντιο. Είναι το μόνο από την παραγωγή που δεν το έγραψα στο στούντιο και δεν το πείραξα. Γιατί ενώ δεν θεωρώ καλή την παραγωγή του, πίστευα ότι θα χάσει ενδεχομένως αυτή την ατμόσφαιρα που τότε την πέτυχα. Μπορεί να γινόταν πιο εργοστασιακό και ίσως χάλαγε.
Τότε εκείνη την περίοδο είχα γράψει και την μελωδία του Βαλς. Μετά όσο μορφώθηκα λίγο στην ενορχήστρωση και με βιβλία που διάβασα, εξέλιξα και άνοιξα αυτή τη μελωδία και έγινε ένα βαλς. Εκεί λοιπόν οι σπουδές είναι πάρα πολύ σημαντικές και κουμπώνει το ένα με το άλλο στοιχείο. Ένας άνθρωπος μπορεί να γράφει υπέροχες μελωδίες αλλά χρειάζεται οπωσδήποτε να σπουδάσει και να ασχοληθεί με τα θεωρητικά τα οποία είναι πολύ σημαντικά για να ενορχηστρώσει.
Οπότε ουσιαστικά εγώ το El3ven άρχισα να το δουλεύω, να το σκέφτομαι και να γράφω, εκεί γύρω στο ‘14 ας πούμε και ‘15 βγήκανε οι μελωδίες και μετά τα επόμενα δύο χρόνια άρχισα τις ενορχηστρώσεις.
Βέβαια το El3ven και το Zero τα έγραψα το καλοκαίρι του ‘17. Και το Zero νομίζω, το τελευταίο κομμάτι του δίσκου αισθάνομαι ότι θα χαρακτηρίσει αυτό που έρχεται γι’ αυτό γράφω ότι σηματοδοτεί την κάθαρση το Zero. Αιθισθάνομαι ότι μια εποχή έχει αλλάξει για μένα ότι χαρακτήρισε έναν ήχο ο οποίος ίσως θα μεταλλαχθεί θα εξελιχθεί σε κάτι άλλο. Είναι στην ουσία η γέφυρα για κάτι άλλο.
Όταν άρχισες να γράφεις είχες στο μυαλό σου ένα ολοκληρωμένο έργο;
Είχα στο νου μου ναι ότι θέλω να υπάρχουνε συνθέσεις, δε θα το έλεγα συγκεχυμένη σκέψη, ήξερα που είναι τα κενά. Είχα την εικόνα και έψαχνα πως θα γεμίσω κάποια κενά. Όμως ήρθαν όλα αφού μπήκα σε αυτή τη διαδικασία, ήρθαν όλα τη στιγμή που έπρεπε και με τον ήχο που ήθελα να ακούσω. Γιατί μπορεί πολλές φορές να επιθυμείς να αποδώσεις κάτι, την κάθαρση εν προκειμένω, όπως είναι το Ζero και να μην το ακούς να το ακούς εσύ και να μην το ακούει ο άλλος.
Αυτό βέβαια θα φανεί στην πορεία της ακρόασης του δίσκου. Μέχρι στιγμής καταλαβαίνω ότι αυτό που ονομάζω εγώ, και εννοώ στην προκειμένη περίπτωση, την κάθαρση έτσι την αντιλαμβάνεται και ο ακροατής. αυτό είναι θετικό για μένα.
Ο δίσκος είναι γεμάτος εικόνες, εγώ τουλάχιστον όταν άκουσα το El3ven το οπτικοποίησα.
Κι εγώ με αυτό τον τρόπο λειτουργώ. Είμαι ο άνθρωπος που εμπνέεται από την εικόνα. Με αυτό τον τρόπο αισθάνομαι ότι καταγράφω μια φαντασιακή εικόνα που είναι σωστή. Αυτό είναι που ήθελα να καταγράψω.
Νομίζω ότι το κοινό αντιλαμβάνεται ότι προέρχεται αυτή η μουσική από την καταγραφή εικόνων. Είναι πάρα πολύ θετικό γιατί όντως από εκεί πηγάζει. Τώρα φυσικά το τι σηματοδοτεί το κάθε κομμάτι συγκεκριμένα και το κάθε βήμα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Το El3ven ξεκινά με ένα παιδί που μετράει εμμονικά γιατί ενδεχομένως φοβάται. Αυτό έχω στο νου μου, στη φαντασία μου. Έπειτα προσκαλώ τους υπόλοιπους να κοιμήσουμε το δαίμονα που κρύβουμε μέσα μας, γι’ αυτό ακούγεται το νανούρισμα του δαίμονα και νομίζω ότι μετά ακολουθεί, το βαλς των ψυχών που είναι ένα χορευτικό θέμα.
Οι σκέψεις μας θα μπορούσαν να είναι ευτυχισμένες, να χορεύουν αν αγνοήσουμε όλες εκείνες τις σκέψεις που πολλές φορές μας επιβάλλονται με ένα τρόπο και αυτό το μεταφέρουμε στην πραγματικότητα που βιώνουμε. Είναι σαν να προτρέπω «άστα τώρα αυτά, τα παράπονα που έχεις τώρα στην άκρη, τις σκέψεις όλες τις ανώφελες και δες αυτό, δες αυτή τη συναναστροφή, κατάφερε να δεις αυτή την ευτυχία, αυτό που συμβαίνει γύρω σου. Έτσι προσπάθησα να πλέξω ένα λόγο για την ακολουθία. Αυτός είναι ο σημαντικότερος στόχος μου μέσα από αυτό το project.
H μουσική σου ακούγεται σαν ηχώ από ένα παράλληλο σύμπαν.
Απλώς ο τρόπος που μπορείς να σχολιάσεις την πραγματικότητα μπορεί να μην έχει να κάνει εν τέλει με την πραγματικότητα . Μπορεί να έρχεσαι από αυτήν αλλά να την αποτυπώσεις τελείως διαφορετικά. Και αυτό νομίζω ότι έχει να κάνει με την εργασία σου. Φυσικά και με την προσωπική σου ανάπτυξη την οποία θεωρώ απαραίτητη. Θα έπρεπε ο κάθε άνθρωπος να προσπαθεί, να εργάζεται με την ψυχή του και να παλεύει με όλα αυτά τα συμπλέγματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι.
Νομίζω ότι παρακάμπτουμε μια πολύ σπουδαία εργασία για τον άνθρωπο από την πολύ μικρή του ηλικία που είναι η εργασία με τον εαυτό του, την εξέλιξή του. Το πώς θα επιβάλλεται με τρόπο ωφέλιμο στην ψυχή του, στην αυτοσυγκράτησή του, χωρίς να ψυχαναγκάζεται και να πονάει. Πράγματα τα οποία αν σκεφτείς ασκούνται μέσα από τις θρησκείες ανά τον κόσμο. Όποια κι αν είναι η ένστασή μου με τις θρησκείες το γεγονός ότι μυούν έναν άνθρωπο στην αυτοσυγκράτηση είναι για μένα πάρα πολύ θετικό.
Μια προσωπικότητα πρέπει οπωσδήποτε να μάθει να επιβάλλεται στον εαυτό της και στα πάθη της. Φυσικά να τα έχει τα πάθη αλλά να ξέρει πως θα τα εντάσσει στη ζωή του, χωρίς να γίνονται ανεξέλεγκτα.
Από την άλλη όμως η ένστασή μου για μια θρησκεία,μια ιδέα ή μια φιλοσοφία έχει να κάνει με την προσπάθεια να χειραγωγήσουν τον άνθρωπο μέσω του φόβου. Αυτό μπορεί να γίνει επικίνδυνο και να έχει πολύ άσχημο αντίκτυπο στον κόσμο.
Το βασικό είναι ο άνθρωπος να πιστέψει ότι μπορεί να επιβάλλει στον εαυτό του ότι θέλει. Έχει τη δύναμη να το κάνει για να καταφέρει το οτιδήποτε. Και με αυτή τη λογική, με αυτή τη γνώση να μπαίνει και να υπηρετεί το οποιοδήποτε περιβάλλον για οποιοδήποτε λόγο.
Μια προσωπικότητα που δεν έχει εργαστεί και έχει μυηθεί ακόμα και σε ένα κοινωνικό σύνολο το οποίο είναι ας πούμε απαισιόδοξο σίγουρα επηρεάζεται αρνητικά. Δεν το καταλαβαίνει αλλά επηρεάζεται η ενέργειά του.
Οπότε ίσως είναι το πρώτο που θα πρέπει να δει ο άνθρωπος. Τη σχέση δηλαδή με τον εαυτό του και σιγά σιγά θα επηρεάσει και άλλους. Θα το αναγνωρίζουν και θα γίνονται ωφέλιμα πράγματα για ένα σύνολο και οι 10 θα γίνονται 100 σε αυτό πιστεύω.
Πιστεύεις στο πεπρωμένο;
Όχι πιστεύω ότι εμείς στήνουμε τη μοίρα μας αλλά πρέπει να το κατανοήσουμε ότι εμείς τη διαγράφουμε και επίσης θα πρέπει να μυηθούμε κιόλας στο να κρατάμε μια απόσταση από τα όνειρα γιατί ίσως αν είσαι συνέχεια κρεμασμένος από αυτό που επιθυμείς να γίνει χάνεις άλλα πράγματα, που συμβαίνουν και μπορεί να μη συμβεί ποτέ να γίνει κάτι που οραματίζεσαι ή ονειρεύεσαι.
Αρχίζω τελευταία να πιστεύω ότι η προσδοκία τελικά είναι αυτή αυτή είναι που λερώνει τις σχέσεις και τα πράγματα ακόμα και τη σχέση σου με το θεό. Πας και προσεύχεσαι ζητώντας κάτι, ίσως είναι πιο υγειές να υπάρχεις εκεί που θεραπεύεσαι με έναν τρόπο χωρίς να προσδοκάς τόσα πράγματα και μετά να απογοητεύεσαι και αυτό συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
Κανείς δε σου οφείλει ούτε ο Θεός ούτε κανένας. Αυτή είναι η σκέψη μου η φιλοσοφία μου ας πούμε απέναντι σε όλα τα πράγματα, σε όλες τις σχέσεις από προσωπικές μέχρι επαγγελματικές. Κανείς δε σου οφείλει τίποτα.
Μέσα στο Eleven έχεις μια παράκληση – προσευχή.
Ναι όμως λέω σε ένα σημείο και προσεύχομαι να σταματήσετε να τους προσκυνάτε, δηλαδή πάλι προσεγγίζω την προσευχή ως μια ανάγκη αυτή τη φορά. Εγώ έχω ανάγκη να προσευχηθώ. Εγώ έχω ανάγκη και το λέω ανοιχτά ότι είμαι ένας άνθρωπος που βρίσκω την ψυχική μου γαλήνη και την ηρεμία μέσα σε ένα ναό που ενδεχομένως τυγχάνει να είναι ο συγκεκριμένος της ορθόδοξης εκκλησίας, γιατί εδώ μεγάλωσα όμως πραγματικά και το λέω πολύ ώριμα είμαι αποτοξινωμένη από κάθε τοξίνη φανατισμού σε σχέση με τη θρησκεία, απλώς απολαμβάνω τη γαλήνη που μπορεί να μου προσφέρει ένας ναός και το σέβομαι πάρα πολύ αυτό το συναίσθημα, όπως σέβομαι και την ανάγκη ενός ανθρώπου να προσευχηθεί. Είναι πολύ σπουδαίο αυτό.
Όμως μπορεί να το κάνει μπορεί να μην εκλιπαρεί, μπορεί απλώς να απευθύνεται. Δε χρειάζεται αυτό να έχει κάνει με την προσδοκία. Μπορείς απλώς να απευθύνεις την ανάγκη σου. Πρέπει να σκεφτόμαστε ότι είναι δική μας ανάγκη να προσευχηθούμε και δεν πάμε στο Θεό ούτε στο φίλο ούτε στον έρωτα της ζωής μας για να μας προσφέρει όσα φανταστήκαμε. Πάμε για να συναναστραφούμε κι αν τύχει να συνδεθούμε για πολύ καιρό σημαίνει ότι απλώς συμπίπτουν τυχαία οι επιθυμίες μας. Αν δεν τύχει δεν σημαίνει ότι δεν ήταν ευτυχής η συγκυρία της συνάντησης.
Αυτά ξέρεις είναι λίγο συμπλεγματικά πράγματα και χωρίζουνε τους ανθρώπους δεν τους ενώνουν.
H «Παράκλησις» ίσως είναι μια ευχή. Είναι αυτό που εύχομαι. Εύχομαι οι άνθρωποι κάποτε να σμίξουν. Λέω σε ένα σημείο ότι ο ένας είναι η συνέχεια του άλλου, από τη νοερή προέκταση των άκρων μας. Εγώ από μικρό παιδί αισθάνομαι ότι είμαι μέρος του σύμπαντος, του πλανήτη, εννοώ ότι το χώμα είναι κάτι από μένα. Αυτό σημαίνει ότι δε θα αφήσω και το σκουπίδι μου στο χώμα, ότι θα φυτέψω ένα λουλούδι και θα φροντίσω το λουλούδι.
Νομίζω ότι αυτό που λείπει από τον κόσμο γι’ αυτό με φωτιά και με μαχαίρι προχωρεί . Είναι η απελπιστική κατάληξη του κόσμου η κατάντια του μάλλον, αυτό που βιώνουμε το σήμερα από αυτή τη συνείδηση. Ο άνθρωπος δε σέβεται ούτε τον εαυτό του όσο θα έπρεπε ούτε τη γη που τον γέννησε, ούτε τα λουλούδια ούτε τη φύση ούτε τα ζώα. Δεν ξέρω τι γίνεται. Η «Παράκλησις» είναι η θλίψη την οποία την περνάω μέσα από μια προσευχή. Με αυτό τον τρόπο δηλώνω την προσωπική μου άποψη γι’ αυτό και το ερμηνεύω εγώ και δεν έχω αναθέσει την ερμηνεία του σε ένα ηθοποιό που θα το απέδιδε πολύ καλύτερα.
Είναι όντως αυτή σε σχέση με τον κόσμο. Δεν ξέρεις να κλάψεις να γελάσεις πολλές φορές. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν είμαι αισιόδοξη απλά νόμιζα ότι είχαμε κατακτήσει κάποια πράγματα, ότι είχαμε μάθει από το πρόσφατο παρελθόν. Δεν κρατάς την κατάθλιψη αλλά δεν μπορείς να μην κοιτάς ότι υπάρχει αυτή η κατάσταση… Με ενοχλεί που συμβαίνει με ενοχλεί που κάποιες κοινωνίες το ανέχονται. Με ενοχλεί που κάποιοι άνθρωποι αποστρέφουν το κεφάλι. Φυσικά έχουν το δικαίωμα να μην εμπλακούν αλλά δεν έχουν το δικαίωμα να στρέφουν το κεφάλι, αυτό είναι κάτι άλλο και είναι πολύ βαθύ και πολύ βαρύ. Πρέπει να έρθει σε εσένα το κακό για να το βιώσεις;
Εγώ πιστεύω ότι στη χώρα μας βράζει η αναγέννηση και ίσως όλο αυτό δεν επικοινωνείται από τα μέσα και εννοώ τα μέσα που φτάνουν σε ένα σπίτι. Η τηλεόραση δεν επικοινωνεί ας πούμε την πραγματικότητα που βιώνει η Αθήνα, τους ποιητές που βγάζει τους μουσικούς όλα αυτά δεν επικοινωνούνται όπως θα έπρεπε. Οπότε ο κόσμος δεν το γνωρίζει αλλά υπάρχει αναγέννηση
Και έρχεται αυτή η αναγέννηση και υπάρχουν πάρα πολλοί εργάτες ας πούμε αυτής της ιδέας μιας φωτεινής ιδέας. Είμαι αισιόδοξη πολύ για τους Έλληνες για τους ανθρώπους που ζουν και δημιουργούν στη χώρα μας.
Μου άρεσε επίσης ότι έχεις εντάξει στο δίσκο και φυσικούς ήχους. Κυριαρχεί ο ήχος του νερού σε όλες τις μορφές.
Ναι με ένα τρόπο έχω στο νου μου τα στοιχεία της φύσης. Είμαι ένας άνθρωπος που εμπνέεται από τη φύση περισσότερο και λιγότερο από την ίδια την τέχνη από τη μουσική. Με εμπνέει πάρα πολύ το τοπίο ας πούμε. Και η σχέση μου με το νερό είναι, έχει να κάνει ίσως και με το σώμα μου, και με την αίσθησή μου ως ον.
Είμαι άνθρωπος που αγαπώ το νερό, είναι η πηγή της ζωής. Συμβολικά για μένα σημαίνει ότι επιτρέπει την ροή των πραγμάτων, την εύκολη ροή. Μου δημιουργεί αυτή την αίσθηση και γι’ αυτό ίσως το έχω εντάξει ως ήχο και τη βροχή και τον άνεμο.
Ο άνεμος σημαίνει κάτι ξεσηκωτικό, κάτι απελευθερωτικό. Το νερό όμως είναι ένα στοιχείο πολύ σημαντικό για την ανάπτυξή μας και ίσως θεωρώ ότι η ουσία μας εκεί βρίσκεται, ακόμα και από τη μήτρα της μητέρας μας έχουμε επαφή με το υγρό στοιχείο. Έχω μια φαντασιακή σκέψη ότι καταγόμαστε απ’ ευθείας από εκεί.
Μίλησε μου για τις επιρροές που έχεις εντάξει στο Eleven.
To Eleven δεν θα το εντάξω κάπου γιατί έχει ένα σύνολο εικόνων μέσα του, οπότε δεν μπορώ να το εντάξω σε ένα ύφος. Είναι ένας δίσκος ίσως που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ατμοσφαιρικός, περιγραφικός ενός τοπίου μ’ έναν τρόπο.
Τώρα οι επιρροές μου σίγουρα έχουν να κάνουν με αυτό που λέμε σε εισαγωγικά κλασική μουσική 16ος αιώνα 15ος και η μελέτη μου στα ανώτερα θεωρητικά εκεί κινείται, χωρίς να θεωρώ ότι έχω εντρυφήσει σε αυτό το θέμα όπως ένας άλλος μουσικός.
Απλώς σίγουρα έχω επηρεαστεί γιατί μου άρεσε κιόλας αυτή η σπουδή, αλλά έχω ακόμα πολύ σκάψιμο και ψαχούλεμα εκεί, για κάποιο λόγο με τραβάει.
Από εκεί και πέρα σαν άνθρωπος ακούω πάρα πολλά πράγματα αλλά όχι τις περιόδους που συνθέτω. Δηλαδή όταν γράφω δεν ακούω τίποτα. Κατά τη διάρκεια του Eleven δεν άκουγα τίποτα. Οπότε δεν ξέρω μέσα μου από πού έχω επηρεαστεί ακριβώς και ίσως γι’ αυτό έχει αρκετά στοιχεία. Τις περιόδους που δεν συνθέτω ακούω από pop μουσική μέχρι alternative.
Μου αρέσει πάρα πολύ η αγγλική σκηνή ακόμα και η pop της Αγγλίας μου αρέσει πάρα πολύ και η σημερινή,ο ήχος τους οι παραγωγές τους. Συγκεκριμένα τελευταία μου αρέσει να ακούω Philip Glass, Steve Rich, ακούω αυτά από τον 20ο αιώνα. Γενικά είμαι ένα παιδί που αγαπώ την ατμόσφαιρα. Αγαπώ πολύ τον Erik Satie, αγαπώ τον ρομαντισμό αγαπώ τέτοια πράγματα. Τα ακούω ανά περιόδους και μάλιστα τα χιλιοακούω, κολλάω. Είμαι ένας άνθρωπος που θα κολλήσω με κάτι και μετά θα πάω σε τελείως άλλη ατμόσφαιρα.
Γενικά μου αρέσει ότι έχει μέσα του μουσική και πολλές φορές και έκρηξη. Τώρα περνάω την περίοδο που θέλω την ησυχία ή μάλλον όχι την ησυχία θέλω να εκφραστεί η έκρηξη μέσα από έναν πιο φιλικό τρόπο.
Περνάω βέβαια και περιόδους που γοητεύομαι από προσωπικότητες όπως είναι η Γκαλάς, μου αρέσουν αυτές οι φωνές αυτές οι εκρηκτικές παρουσίες. Έχω επιρροές από ένα σύνολο μουσικών στυλ.
Από Έλληνες δεν υπάρχει κάποιος που να μη μου αρέσει, μου αρέσει ο Παπαδημητρίου, μου αρέσει η Λένα Πλάτωνος ο Μάνος Χατζιδάκις ο Μικης θεοδωράκης, παντού βρίσκω στοιχεία τα οποία μπορούν να με γοητεύσουν. Η τραγουδοποία στη χώρα αυτή που εγώ δε θεωρώ ότι την υπηρετώ γιατί δεν την έχω πετύχει,είναι σε εξαιρετικό επίπεδο. Εκεί ξεχωρίζω τον Ορφέα Περίδη και τον Παύλο τον Παυλίδη. Έχουν επιτυχία και πιστεύω ότι σωστά την έχουνε.
Όταν ακούω κάποια τραγούδια του Μάλαμα ενώ δε θα βάλω στο σπίτι να ακούσω συχνά, όμως καταλαβαίνω ότι είναι ένας πάρα πολύ ταλαντούχος άνθρωπος με πάρα πολύ ωραία σκέψη. Αυτό συμβαίνει και με το ΓΙάννη Αγγελάκα και με τον Θανάση. Παπακωνσταντίνου, τον Χρήστο Θηβαίο και μπορούμε να πούμε άπειρους ανθρώπους.
Νομίζω ότι είμαστε πολύ τυχεροί οι Έλληνες που έχουμε και αυτή την πλευρά. Επίσης υπάρχουν πάρα πολλοί συνθέτες που δεν είναι πάρα πολύ γνωστοί στο ευρύ κοινό και γράφουν άλλα είδη και κλασική μουσική που επίσης είναι εξαιρετικά ταλαντούχοι.
Μου αρέσει ότι έχει ουσία και ταλέντο και ειλικρίνεια σε σχέση με αυτό που είναι. Μου αρέσει το αναγκαίο. Μου αρέσει περισσότερο ο καλλιτέχνης που έχει ένα σύνολο πραγμάτων και εκφράζει μια άποψη μέσα από αυτό και νομίζω ότι η χώρα μας έχει πολλούς τέτοιους ανθρώπους. Είμαστε πολύ τυχεροί.
Χρησιμοποιείς λόγια του Καβάφη.
Ναι ουσιαστικά είναι δύο τραγούδια που έχω εμπνευστεί από τον Καβάφη το «Σύγχυσις» και το «Δυνάμωσις», που είναι ένα μέρος από τα ποιήματα του Καβάφη και χρησιμοποίησα τους ίδιους τους τίτλους των ποιημάτων και μια μελοποίηση που είναι ο «Τρόμος». Τα άλλα ουσιαστικά είναι εμπνευσμένα από αυτό.
Στιγμές, στιγμές αισθάνεσαι ότι είναι τόσο άμεσος ο λόγος του που σου απευθύνεται κι εγώ σε αυτό το cd επειδή εκθέτω και την προσωπική μου άποψη ήθελα έναν τέτοιο ζωντανό λόγο και προέκυψε λοιπόν. Ο «Τρόμος» ήταν μια ευτυχής συγκυρία γιατί ήρθε από ανάθεση του «ελληνικού σχεδίου» αλλά μετά κούμπωσε με το δικό μου φαντασιακό κόσμο οπότε γι’ αυτό σε αυτό το cd κάποιος θα ακούσει την επαφή μου με τον Καβάφη. Ίσως στο μέλλον να ακούσετε και άλλες μελοποιήσεις που υπάρχουν αλλά δεν έχουν δισκογραφηθεί.
Περιμένεις να ακουστεί από το ραδιόφωνο το E3lven;
Δεν το έχω σκεφτεί. Λέγεται και φημολογείται μέσα στους κύκλους ότι δεν παίζουν νέα πράγματα. Το ραδιόφωνο με κάποιο τρόπο καταγράφει αυτό που συμβαίνει.Έίναι ένα μέσο που έχει και αυτό τις πληγές του ενδεχομένως ως μέσο, σίγουρα όμως δεν έχει να κάνει απαραίτητα με τη μουσική δημιουργία.
Θέλει κάτι σύντομο. Ένα τραγούδι σύντομο για να περάσει ένας οδηγός, ένας άνθρωπος την ημέρα του. Δεν το σκέφτομαι ούτε κουβαλώ το βάρος ότι πρέπει να πάω σε έναν παραγωγό και να του πω παίξε το δίσκο μου.
Θέλω να ακούει ο άλλος τη μουσική συνειδητά. Θέλω να μπει στη διαδικασία να ακούσει το δίσκο μου συνειδητά και αν τον αναπαράγει να το κάνει επίσης επειδή επιθυμεί. Δεν μου αρέσει να επιβάλλονται αυτά τα πράγματα.
πηγή: ogdoo.gr
